جـمل و صِفّین

در سال 30هجری دشمنان اسلام مخفیانه در بصره و کوفه و مصر سازماندهی شدند، و فعالیت‌های خویش را آغاز نمودند. آنان به وسیله تبلیغات خویش بر روی مردم عوام و افراد ناآگاه اثر گذاشتند و در مصر و کوفه و بصره از آنان دسته‌های بسیاری پدید آوردند، و همه توان خود را برای گسترش دامنة تفرقه و اشاعه افتراء به کار گرفتند، تا در نهایت به محاصره منزل عثمان در دوازدهمین سال خلافت او انجامید!عثمان مانع برخورد نظامی با آنها شد و گفت این قضیه را با مذاکره حل خواهد کرد که در نهایت در خانه اش درحالیکه قرآن در جلوش قرار داشت (به امید اینکه مخالفان را با قرآن متقاعد سازد) کشته شدطلحه، زبیر و بقیه صحابه فوراً با علی بیعت کردند و از او خواستند که شورشیان را به سزای اعمال شان برساند. این کار از توان علی خارج بود و صبوری به خرج می داد تا در فرصت مناسب، قاتلان را شناسای و قصاص کند. (چون تعدادی به شهر های خویش برگشته بودند و تعدادی هم در مدینه بودند و هنوز بر اوضاع تسلط داشتند) عایشه که در مکه بود وقتی از ماجرا مطلع شد، با مشورت صحابه از جمله عبد الرحمان برادرش، طلحه شوهر خواهرش و زبیر پسر عمه علی (که این دو خاطر اینکه تحمل دیدن شورشیان را نداشتند و با اجازه علی مدینه را ترک کرده بودند) به این نتیجه رسیدن که علی همچون عثمان نرمش نشان می دهد و مثل او کشته خواهد شد. باید هرچی زودتر به بصره بروند و در آنجا با همکاری مردم شورشیان را به سزای اعمال شان برسانند. علی که مجهز شده بود تا به شام نزد معاویه (که قسم خورده بود تا قاتلان را قصاص نکند با احدی بیعت نخواهد کرد) برود، از جریان رفتن عایشه و همراهانش به بصره با خبر شد و سمت بصره رفت و با آنها وارد مذاکره شد. علی آن ها را متقاعد کرده بود که درشانزدهم جمادی الثانی سال 36 شب شورشیان به لشکر طلحه و زبیر حمله کردند و از طرف دیگر به لشکر علی گفتند که لشکریان طلحه و زبیر به آنها حمله کرده اند. در گیری شدیدی رخ داد و اوضاع از کنترل خارج شده بود. شورشیان به عایشه هجوم آورده بودند و مردم بصره هم سرسختانه دفاع می کردند. علی وقتی جریان را دید چاره کار را بر این دانست که عایشه از صحنه نبرد خارج شود، جنگ خاتمه خواهد یافت. لذا برادر عایشه یعنی محمد که با علی بود با دستور علی عایشه را از معرکه خارج کرد و مردم بصره هم عقب نشینی کردند و جنگ خاتمه یافت و این جنگ به جنگ جمل معروف شد. معاویه که از جریان لشکر کشی علی و رویداد جنگ جمل مطلع شده بود، لشکرش را حرکت داد و در صفین اردو زد. علی هم به صفین رفت و در آنجا رو بروی معاویه اردو زد . مدتی جنگ به صورت گروه های کوچک در جریان بود و مذاکره هم ادامه داشت تا اینکه مذاکره بی نتیجه ماند و در روز سه شنبه 9 صفر سال 37 هجری به مدت سه روز جنگ به شدت در گرفت. با کشته شدن عمار، معاویه و همراهانش تصمیم گرفتند که به خون ریزی خاتمه دهند و علی از این پیشنهاد استقبال کرد و قرار بر این شد که افرادی را از هردو جناح به عنوان میانجی تعین کنند و آنها مطابق قرآن هر تصمیمی که گرفتند، طرفین به آن تن دهند. در نهایت قرار داد صلح نوشته شد و جنگ صفین خاتمه یافت.



عناوین مطالب پیرامون سرآغاز آشوب و فتنه


کشته شدن خلیفه سوم عثمان



عناوین مطالب پیرامون رخداد جنگ جمل


رویدادهای پیش از جنگ جمل


خروج مادر مؤمنان عایشه


خروج امیرمومنان علی بن أبی طالب


برپایی جنگ جمل



 






فــیلــم مستند جـــنــگ جـــمـــل




عناوین مطالب پیرامون رخداد جنگ صِفّین


سلسله حوادث قبل از نبرد صفین


برافروخته شدن جنگ در صِفّین:


توافق صلح بین علی و معاویه






   
                                   فـیــــلم مستند جــنـــگ صِـفّـــین